تیرماه امسال بود که خبری در خروجی رسانهها قرار گرفت با عنوان «افزایش فوت ناشی از اصابت سلاح سرد در استان تهران».
اداره کل پزشکی قانونی استان تهران در این خبر اعلام کرده بود که طی دو ماه اول امسال ۲۷ تن در اثر اصابت سلاح سرد جان خود را از دست دادهاند که نسبت به مدت مشابه سال قبل بیش از ۲۸ درصد افزایش را نشان میدهد که ۲۴ تن مرد و سه تن زن بودهاند.
به عبارتی سادهتر در تهران قتلهای واقع شده با سلاح سرد افزایشی قریب به یک سوم برابر داشته است، حال یک سوال مطرح میشود چرا جوانان به استفاده از سلاح سرد تمایل پیدا کردهاند.
اما پیش از پاسخ به این سوال باید سوال ابتدایی تری را پاسخ داد به طور کلی استفاده از سلاح سرد چه حکمی دارد؟
برای فهم این موضوع باید ابتدا بدانیم سلاح سرد چیست؟ همچنین برای اینکه بتوانیم به تعریفی از سلاح سرد برسیم باید سراغ «آییننامه اجرایی قانون مجازات قاچاق اسلحه و مهمات و دارندگان سلاح و مهمات غیرمجاز» برویم.
در این آییننامه که سال ۹۲ به تصویب هیات وزیران رسیده است سلاح سرد «وسایل، آلات و ادواتی است که برخلاف اسلحههای گرم در اثر استفاده، صدا، شعله و حرارت ایجاد نمیکند و اصابت آنها به بدن منجر به ایجاد پارگی، خونریزی، از کار افتادن موقت یا دائم اعضا و در نهایت آسیب جسمی و روحی یا فوت میشود.»
البته قانون مجازات اسلامی هم در این باره سکوت نکرده است و برابر آن «هر کس بهوسیله چاقو یا هر نوع اسلحه دیگر تظاهر یا قدرتنمایی کند، یا آن را وسیله مزاحمت اشخاص یا اخاذی یا تهدید قرار دهد یا با کسی گلاویز شود در صورتی که از مصادیق محارب نباشد به حبس از شش ماه تا ۲ سال و تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم خواهد شد و چنانچه محارب شناخته شود محکوم به حد خواهد شد.»
برای اینکه بدانیم همراه داشتن سلاح سرد چه جرمی دارد باید ابتدا قانونی را بیابیم که این موضوع را جرم انگاری کرده باشد. این مورد را میتوان در ماده ۴ قانون مجازات قاچاق اسلحه و مهمات و دارندگان سلاح و مهمات غیرمجاز یافت همان قانونی که سلاح سرد را نیز تعریف کرده است.
به این ترتیب «وارد کردن هر نوع سلاح، مهمات، اقلام و مواد تحت کنترل به کشور، خارج کردن آنها از کشور، ساخت، مونتاژ، نگهداری، حمل، توزیع، تعمیر و هرگونه معامله آنها بدون مجوز مراجع ذیصلاح جرم است و مرتکب به مجازات مندرج در این قانون محکوم میشود».
در ماده ۶ مجازات چنین جرمی نیز معلوم شده است و به این ترتیب هر کس به طور غیرمجاز سلاح سرد را خریداری، نگهداری یا حمل کند یا با آن معامله دیگری انجام دهد، به حبس از ۹۱ روز تا شش ماه یا جزای نقدی از ۱۰ میلیون تا ۲۰ میلیون ریال محکوم میشود.
بر اساس آمار اعلام شده توسط پلیس آگاهی در سال ۹۴، حدود ۴۰ درصد قتلها در کشور با سلاح سرد انجام شده است این در حالی است که اخیرا سردار مقیمی، رئیس پلیس آگاهی ناجا از کاهش ۴ درصدی جرائم خشن طی ۹ ماهه نخست سال ۹۵ خبرداده است.
بررسیها نشان میدهند که این تعداد از قتلها با استفاده از چاقو، قمه، دشنه، شمشیر و ساطور انجام شده است.
تحقیقات پلیس نشان میدهد، سن مجرمان بین ۲۲ تا ۴۲ سال است که نیمی از این سن در جامعه سن جوانی در نظر گرفته میشود. جرائم از سوی بیش از یک نفر رخ میدهد و اغلب جرائم در خیابان انجام شده و مجرمان طعمههای خود را بهصورت شکاری و از روی چهره انتخاب میکنند.
اغلب جرائم هم در مناطقی کور و از ساعت ۲۰ تا ۲۲ صورت گرفته است. در حالی که اکثر قریب بهاتفاق این دسته از مجرمان مرد هستند، اخیراً شاهد هستیم مجرمان زن هم چاقو حمل و از این سلاح استفاده میکنند.
برای مقابله با حمل و استفاده از سلاح سرد و کاهش حوادث ناشی از آن اقدامات زیادی انجام شده است که یکی از این اقدامات تصویب لایحه ممنوعیت حمل سلاح سرد در شهریورماه امسال بود که بر همین اساس حمل سلاحهای سردی چون قمه، شمشیر، ساطور و چاقوی ضامن دار و سایر سلاحهای سرد هم جرم محسوب میشود و مجرم به حداقل مجازات در این ماده محکوم میگردد و علاوه بر آن خریداران و واردکنندگان سلاحهای مذکور هم طبق قانون محکوم میشوند، این در حالی است که پیش از این قانون در مورد جرم تلقی شدن حمل سلاح سرد وجود نداشت اما با الحاق دو تبصره به ماده ۶۱۷ قانون مجازات اسلامی، حمل سلاح سرد جرم تلقی خواهد شد.
همچنین دو تبصره به ماده ۶۱۷ قانون مجازات اسلامی در این لایحه اضافه شد که این لایحه را با قانون قبلی متفاوت میکند بدین صورت است و در واقع همانطور که گفته شد، درماده ۶۱۷ قانون مجازات اسلامی آمده است که هر فردی با چاقو و یا هروسیله دیگر تظاهر به قدرت نمایی کرده و دراین حین برای مردم ایجاد مزاحمت کند، به حبس از ۶ ماه تا ۲ سال و تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم میشود که در تبصره اضافه شده به این ماده قانونی حمل این سلاحها هم جرم خواهد شد.
اما اگرچه تصویب مصوبات جهت ممنوعیت حمل استفاده از سلاح سرد در کاهش وقوع حوادث ناشی از آن نقش دارد اما برای از بین بردن آن و بررسی دقیق تر این موضوع باید به علل استفاده از سلاح سرد در بین افراد جامعه به ویژه جوانان پرداخت و این موضوع را در حوزههای مختلف روانی و اجتماعی ریشه یابی و آسیب شناسی کرد.
برهمین اساس، خبرگزاری فارس قصد دارد با گفتوگو با کارشناسان علل و عوامل استفاده از سلاح سرد را بصورت دقیق بررسی کند.